[ TỔNG HỢP ] 7+ nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt và phác đồ điều trị hiệu quả
Nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt do đâu là câu hỏi đang được đông đảo nam giới quan tâm. Nhiều người có thể dễ dàng nhận biết được triệu chứng u xơ tuyến tiền liệt là gì nhưng lại không biết đến những nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến dẫn đến việc không có biện pháp phòng ngừa tốt nhất. Dưới đây là tổng hợp 7+ nguyên nhân gây u xơ tuyến tiền liệt mà các đấng mày râu chớ nên bỏ qua.
U xơ tuyến tiền liệt là gì?
U xơ tuyến tiền liệt ở nam giới (còn gọi là phì đại lành tính tuyến tiền liệt) là một bệnh lý nam khoa thường gặp ở nam giới độ tuổi trung niên. Khi tuyến tiền liệt gia tăng về kích thước sẽ gây chèn ép bàng quang & niệu đạo, gây ra những triệu chứng khó chịu như tiểu khó, tiểu đau, tiểu ngập ngừng…
Những nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt thường xuất hiện ở nam giới uống nhiều bia rượu, ăn đồ cay nóng và có thói quen nhịn tiểu…Bệnh thường tiến triển từ từ và sẽ bùng phát triệu chứng khi người bệnh qua tuổi 50.
Nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt do đâu?
Cho đến hiện tại, nguyên nhân gây u xơ tiền liệt tuyến vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, 2 yếu tố hàng đầu gây bệnh u xơ tuyến tiền liệt được biết đến bao gồm tuổi tác và sự thay đổi nội tiết tố. Mặc dù vậy, các bác sĩ chuyên khoa cho biết, đa số nam giới khi đi khám đều có chung những nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt dưới đây:
1. Tuổi tác
Nguyên nhân bệnh u xơ tuyến tiền liệt có thể do tuổi tác. Tuổi càng cao thì nguy cơ mắc u xơ tuyến tiền liệt càng cao. Bệnh thường phát triển mạnh mẽ ở độ tuổi 40 trở lên, lúc này khối u xơ bắt đầu hình thành nhưng chưa gây triệu chứng khó chịu.
Thông thường, khi bước sang độ tuổi 50, u xơ bắt đầu chèn ép gây ra các triệu chứng rối loạn tiểu tiện. Ban đầu chỉ là các triệu chứng tiểu nhiều lần, tiểu đêm khiến người bệnh chủ quan bỏ qua không đi khám.
Theo một nguồn thống kê tin cậy, tỷ lệ mắc u xơ tiền liệt tuyến theo độ tuổi ở nam giới như sau:
- Tuổi 31-40: 12 nam giới sẽ có 1 người mắc bệnh (~10%)
- Tuổi 51-60: 2 nam giới sẽ có 1 người mắc bệnh (>50%)
- Từ 80 tuổi: 10 nam giới sẽ có đến 8 người bị bệnh (>80%)
2. Rối loạn nội tiết tố
Nam giới bị rối loạn nội tiết tố, có thể do tuổi cao hay bệnh lý cũng là nguyên nhân dẫn đến u xơ tiền liệt tuyến.
Trong suốt cuộc đời, cơ thể của nam giới luôn không ngừng sản sinh testosterone. Loại hormone này được enzym 5-alpha reductase phản ứng tạo thành hormone DHT - Dihydrotestosterone với vai trò phát triển cơ quan sinh dục nam, trong đó không thể bỏ qua tuyến tiền liệt.
Ở nam giới trung niên, cơ thể vẫn tiếp tục sản sinh & tích lũy hàm lượng DHT cao trong tiền liệt tuyến khiến các tế bào tại đây vẫn tiếp tục phát triển làm tăng nguy cơ bị u xơ tuyến tiền liệt.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, nam giới nếu có mức DHT cao thì nguy cơ mắc u xơ tiền liệt tuyến cao gấp 3 lần so với nam giới ở mức thấp.
3. Yếu tố dân tộc
Nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt còn được cho là do yếu tố dân tộc, màu da…Nhiều nghiên cứu nhận thấy rằng, những nam giới da đen và da trắng sẽ có nguy cơ u xơ tuyến tiền liệt cao hơn nam giới da vàng. Ngoài ra, do kích thước của tuyến tiền liệt ở nam giới Đông Nam Á nhỏ hơn rõ rệt so với nam giới châu Âu, tuy nhiên không có nghĩa là nếu mắc bệnh sẽ nhẹ hơn hay các triệu chứng ít hơn.
4. Chế độ sinh hoạt kém khoa học
Nam giới có chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh sẽ giúp giảm nguy cơ u xơ tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, nhiều nam giới sinh hoạt không điều độ thì nguy cơ bị u xơ tiền liệt tuyến sẽ cao hơn.
- Những người béo phì khi mắc bệnh thì các triệu chứng bệnh như tiểu đêm, tiểu đau, tiểu khó… nặng hơn.
- Dù không quan hệ tình dục hay tần suất quan hệ quá nhiều cũng đều có khả năng mắc u xơ tiền liệt tuyến.
- Người lười uống nước, sử dụng chất kích thước như thuốc lá, bia rượu…càng làm gia tăng nguy cơ u xơ tiền liệt tuyến.
- Người áp dụng chế độ ăn lành mạnh, tránh đồ dầu mỡ, chiên rán thì nguy cơ mắc bệnh thấp hơn.
5. Yếu tố di truyền
Nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt còn xuất phát từ yếu tố di truyền. Nếu gia đình bạn đã có người thân bị u xơ tiền liệt tuyến thì chính bạn cũng có nguy cơ mắc bệnh. Điều đáng nói, nếu người thân của bạn đã thực hiện phẫu thuật điều trị bệnh tuyến tiền liệt khi tuổi < 64 thì nguy cơ bạn cũng phải phẫu thuật điều trị bệnh lý này cao hơn 4-6 lần người bình thường.
6. Hội chứng chuyển hóa
Nhiều nhà khoa học cho biết, 80% những nam giới gặp hội chứng chuyển hóa đều có nguy cơ bị u xơ tiền liệt tuyến cao hơn người bình thường.
7. Béo phì
Chỉ số vòng eo và khối cơ thể có mối quan hệ mật thiết với kích thước của tuyến tiền liệt. Nam giới có khối lượng cơ thể càng lớn thì kích thước của tuyến tiền liệt càng lớn. Do đó, người bị béo phì thường sẽ có nguy cơ u xơ tiền liệt tuyến cao hơn 3,5 lần so với người có cân nặng bình thường.
8. Biến chứng của các bệnh lý khác
Nam giới bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu khi đồng thời mắc u xơ tuyến tiền liệt sẽ càng làm bệnh nghiêm trọng hơn.
Những nam giới bị viêm tiền liệt tuyến mạn tính, tái phát nhiều lần sẽ khiến ống tuyến tiền liệt bị hẹp lại, từ đó các chất tiết ra bị tích và hình thành u xơ…
Bệnh u xơ tiền liệt tuyến thường đi kèm một số bệnh lý tuổi già như suy tim, tăng huyết áp…hay xơ gan, tiểu đường. Các bệnh lý đồng thời cùng xuất hiện sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng đời sống của người bệnh.
Triệu chứng của bệnh u xơ tuyến tiền liệt
Ngoài những nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt thì những triệu chứng nhận biết bệnh cũng được đông đảo nam giới quan tâm. Vậy đâu là những triệu chứng u xơ tuyến tiền liệt?
Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Tiểu ngập ngừng và ngắt quãng
- Tiểu són, tiểu không hết bãi
- Tiểu khó, dòng tiểu yếu, thậm chí phải rặn tiểu
- Đi tiểu đêm nhiều lần
- Tiểu rắt, buồn tiểu liên tục nhưng lượng nước tiểu rất ít
- Yếu sinh lý, giảm ham muốn, xuất tinh đau đớn, thậm chí bị xuất tinh ra máu
- Bàng quang không thể để trống hoàn toàn được…
Ngoài ra, các triệu chứng u xơ tiền liệt tuyến ít gặp khác bao gồm:
- Nhiễm trùng đường tiết niệu
- Tiểu đau, không thể đi tiểu
- Đái ra máu
Kích cỡ tuyến tiền liệt không phải là yếu tố quyết định tất cả đến triệu chứng bệnh gặp phải. Bởi nhiều trường hợp kích thước tiền liệt tuyến tuy lớn nhưng triệu chứng xuất hiện rất ít. Trong khi đó, nhiều người khác kích thước tuyến tiền liệt không to nhưng dấu hiệu gặp phải nghiêm trọng hơn.
Do đó, nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào nghi ngờ mắc bệnh, nam giới cần nhanh chóng liên hệ và đi khám bác sĩ để được phát hiện & điều trị kịp thời.
Cách chữa bệnh u xơ tuyến tiền liệt hiệu quả hiện nay
Việc xác định được đúng nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt sẽ giúp người bệnh có biện pháp phòng ngừa và đi khám kịp thời nhất. Sau khi khám cụ thể, dựa trên tình trạng bệnh lý mà bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị u xơ tuyến tiền liệt phù hợp nhất.
1. Điều trị nội khoa
Cách chữa u xơ tuyến tiền liệt bằng thuốc chỉ nên áp dụng khi đã có sự chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Hai nhóm thuốc thường được kê đơn điều trị u xơ tiền liệt tuyến bao gồm:
- Thuốc chặn alpha: Hoạt động theo cơ chế làm thư giãn cơ bàng quang & tiền liệt tuyến, nhờ đó giúp cải thiện hiệu quả các triệu chứng bệnh. Các loại thuốc chặn alpha được kê đơn bao gồm: Terazosin (Hytrin); Alfuzosin (Uroxatral); Doxazosin (Cardura); Tamsasmin (Flomax); Silodosin (Rapaflo),...
- Thuốc ức chế men khử 5-alpha (5-ARI): Giúp ức chế và làm giảm hàm lượng hormone DHT, giúp giảm kích thước tuyến tiền liệt và ức chế tuyến tiếp tục phát triển. Một số loại thuốc thuộc nhóm này được kê đơn bao gồm: Dutasteride (Avodart).; Finasteride (Proscar, Propecia).
Ngoài ra, các loại thuốc khác cũng được kê đơn nếu bác sĩ nhận thấy sự phù hợp của thể trạng người bệnh với thuốc bao gồm:
- Thuốc ức chế PDE5
- Thuốc kháng cholinergic
- Desmopressin
- Mirabegron (Betmiga)
- Thuốc lợi tiểu quai
2. Điều trị ngoại khoa
Đây là cách chữa bệnh u xơ tuyến tiền liệt bằng các thủ thuật, phẫu thuật, được chỉ định khi người bệnh gặp các tình trạng dưới đây:
- Bí tiểu hoàn toàn, kể cả khi đã rút ống thông tiểu.
- Bí tiểu không hoàn toàn, sau khi tiểu có nước tiểu tồn dư, không đáp ứng thuốc.
- Tiểu ra máu do kích thước u xơ tăng
- Sỏi bàng quang tăng sinh
- Nhiễm khuẩn đường niệu tái phát
- Suy thận
- U xơ tuyến tiền liệt gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ, sinh hoạt và công việc
Với những trường hợp u xơ tuyến tiền liệt quá to, không thể áp dụng phẫu thuật cắt nội soi thì bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật mổ bóc u xơ tuyến tiền liệt.
Cách phòng ngừa bệnh u xơ tuyến tiền liệt
Khi đã hiểu được các nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt là gì sẽ giúp người bệnh có thể chủ động phòng ngừa bệnh hiệu quả.
- Kiểm soát tâm trạng, tránh stress; nên ngủ đủ giấc và thường xuyên luyện tập thể thao.
- Uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 8-12 ly) giúp làm sạch đường tiết niệu.
- Bổ sung các loại thực phẩm giàu nội tiết tố thiên nhiên: lignane, isoflavone (chứa trong đậu nành, giá đỗ, đậu xanh...) giúp ức chế các phản ứng sưng viêm trong tuyến tiền liệt; các loại rau quả giàu lycopene, vitamin A, B, C, beta-carotene,..cùng thực phẩm giàu Omega 3 như cá hồi, cá ngừ, sữa chua…
- Hạn chế nạp mỡ động vật, các thực phẩm cay nóng, đồ chiên rán hay các loại thịt động vật giàu đạm, cụ thể nam giới từ 50 tuổi không nên nạp quá 100g thịt/ bữa ăn.
Nguyên nhân u xơ tuyến tiền liệt có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Do đó, nam giới tuyệt đối không được chủ quan coi nhẹ, nhất là những nam giới từ 40 tuổi trở lên nên thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm & chữa trị kịp thời. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ đường dây nóng 0243.9656.999 để các bác sĩ Nam học có thể giải đáp sớm nhất.