Giang mai bẩm sinh: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
Giang mai bẩm sinh là tình trạng cực kỳ nguy hiểm có thể dẫn tới thai chết lưu hoặc tăng nguy cơ tử vong cho trẻ sơ sinh. Vì vậy, điều trị giang mai sớm và đúng phương pháp là cách tốt nhất ngăn chặn tình huống xấu nhất có thể xảy ra.
Giang mai bẩm sinh là gì?
Giang mai bẩm sinh là tình trạng xoắn khuẩn giang mai lây truyền sang bào thai hoặc trẻ sơ sinh trong quá trình sinh nở. Giang mai ở nữ giới mang thai có thể dẫn tới một số phát triển bất thường cho thai nhi. Từ đó, tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, sinh non hoặc tử vong cho trẻ sơ sinh vừa mới chào đời.
Nguyên nhân bị giang mai bẩm sinh
Giang mai là bệnh xã hội cực kỳ nguy hiểm lây truyền qua đường tình dục không an toàn. Vậy lý do nào em bé còn rất nhỏ lại có thể mắc phải căn bệnh này dù chưa quan hệ tình dục? Thực tế, giang mai bẩm sinh do khi mang thai người mẹ mắc bệnh và trực tiếp truyền sang cho con.
Cụ thể:
Người phụ nữ từng quan hệ tình dục không an toàn với bệnh nhân giang mai rất dễ mắc bệnh. Lúc này, nếu mang thai, các xoắn khuẩn giang mai Treponema pallidum sẽ truyền sang con theo đường máu. Xoắn khuẩn xâm nhập cơ thể thai nhi nhanh chóng, phá hủy sự phát triển bình thường của bé.
Ngoài ra, người mẹ khi mang thai nếu tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân thông qua vết thương hở, dùng chung đồ dùng cá nhân,… khả năng nhiễm bệnh giang mai rất cao.
Dấu hiệu của bệnh giang mai bẩm sinh
Nhiều trường hợp, trẻ mắc bệnh giang mai bẩm sinh không có bất cứ triệu chứng nào. Tuy nhiên, thông thường trẻ bị phát ban ở lòng bàn chân hoặc lòng bàn tay.
Một số trẻ có thể tiết dịch bất thường ở bộ phận sinh dục hoặc bị đau, ngứa rát vùng háng. Sau đó, một số cơ quan nội tạng bị tổn thương sẽ dẫn tới triệu chứng:
- Thiếu máu
- Vàng da
- Trí não kém phát triển, hệ thống thần kinh có vấn đề
- Ngón tay út kém phát triển, ngắn, nhỏ, hẹp
- Nổi hạch bạch huyết to
- Xương phát triển dị dạng
Nếu tiến hành kiểm tra thông qua chụp X-quang, trẻ bị giang mai có triệu chứng :
- Gan, lá lách to
- Đầu xương đòn mở rộng
- Xương hàm trên kém phát triển hoặc dị tật
Giang mai bẩm sinh gồm mấy loại?
Giang mai bẩm sinh được chia làm 2 loại cơ bản là giai đoạn sớm (xuất hiện trong 2 năm đầu sau khi sinh) và giai đoạn muộn (xuất hiện từ năm thứ hai sau khi sinh).
1. Giang mai bẩm sinh sớm
Thường bắt đầu sau khi trẻ chào đời khoảng 3 tháng đến dưới 2 tuổi. Lúc này, thai phụ có thể không xuất hiện triệu chứng và bệnh chỉ được xác định khi sàng lọc trước khi sinh định kỳ.
Nếu không được xác định và điều trị, trẻ sinh ra có thể bị viêm mũi giang mai, phát triển kém về thể chất, trí não.
Trẻ sơ sinh bị giang mai sớm nếu không chết non có thể gặp triệu chứng:
- Xuất hiện mụn nước, bọng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân
- Xuất hiện tổn thương sẩn ở quanh mũi, miệng, vùng đóng tã cũng như tổn thương xuất huyết
- Xuất hiện hạch và gan lá lách to
- Chảy nước mũi hoặc chảy máu mũi gây nghẹt mũi
- Vài trẻ sơ sinh bị viêm màng não, viêm màng mạch, não úng thủy, động kinh, bất thường về trí tuệ
- Trong 8 tháng tuổi, viêm xương khớp đặc biệt là xương sườn và xương sườn dài
2. Giang mai bẩm sinh muộn
Thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh từ 2 tuổi trở lên. Đây là tình trạng nhiễm xoắn khuẩn giang mai thông qua nhau thai và không được điều trị đúng cách.
Triệu chứng cơ bản gồm:
- Tổn thương giai đoạn này là những vết loét, thường liên quan tới mũi
- Tổn thương màng xương dẫn tới xương chày dị tật, lồi ra bên ngoài
- Giang mai thần kinh không có triệu chứng nhưng có thể gây liệt
- Teo thị giác dẫn tới mù, viêm giác mạc kẽ làm tổn thương mắt. Các triệu chứng thường tái phát dẫn tới sẹo giác mạc
- Điếc thường tiến triển, có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi
- Cùn răng cửa trên
Một số trường hợp có thể xuất hiện các triệu chứng của hội chứng Progeria – là hội chứng di truyền cực kỳ hiếm. Dẫn tới lão hóa sớm, tăng trưởng chậm, tóc mỏng, mặt nhỏ, hàm phát triển bất thường.
Các tác hại của giang mai bẩm sinh
Có thể nói, giang mai bẩm sinh vô cùng nguy hiểm. Khiến trẻ mới sinh ra có thể chết ngay một vài giờ sau đó. Nếu trẻ sống được cũng phải chịu những hậu quả đáng tiếc. Cụ thể:
- Suy giảm sức khỏe cũng như sức đề kháng của trẻ, khiến trẻ luôn ốm yếu, không hấp thu được chất dinh dưỡng
- Gây lở loét phồng rộp trên cơ thể trẻ. Trường hợp bệnh nặng sẽ dẫn tới biến chứng trẻ không còn khả năng sinh sản trong tương lai
- Gây dị tật bẩm sinh như thiểu năng trí tuệ, bệnh tim, bệnh gan, khiếm khuyết trên cơ thể,…
Cách điều trị giang mai bẩm sinh như thế nào?
Điều trị giang mai bẩm sinh cần dựa vào triệu chứng và giai đoạn phát triển của bệnh. Nếu người mẹ mang thai nhiễm xoắn khuẩn giang mai, việc điều trị sớm có thể ngăn ngừa lây nhiễm bệnh sang thai nhi. Đặc biệt, hiệu quả điều trị cao hơn nếu phát hiện và chữa trước tuần thứ 16 của thai kỳ.
Thông thường, thai nhi có nguy cơ mắc bệnh giang mai cao nhất khi người mẹ đang ở giai đoạn đầu của nhiễm trùng. Tuy nhiên, bệnh có thể lây lan bất cứ lúc nào trong quá trình mang thai, kể cả lúc sinh con.
Giai đoạn thứ phát, nguy cơ lây nhiễm giảm 98% nếu người mẹ được trị giang mai trước tháng cuối thai kỳ. Vẫn biết rằng sử dụng kháng sinh chữa giang mai có thể ảnh hưởng sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, dùng kháng sinh giảm nguy cơ lưu thai và ngăn chặn biến chứng sau sinh, bao gồm thương tật vĩnh viễn.
1. Điều trị nội khoa với phụ nữ mang thai
- Thuốc kháng sinh Penicillin đường uống điều trị giang mai trong 10 ngày liên tục. Tuy nhiên, sử dụng thuốc nên có sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ để tránh biến chứng không mong muốn.
- Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị kháng sinh dạng tiêm bắp hoặc truyền tĩnh mạch
2. Điều trị giang mai bẩm sinh cho trẻ sơ sinh
- Sử dụng kháng sinh Procaine Penicillin G, 50.000 Ukg, một liều duy nhất trong 10 ngày
- Nếu trẻ dị ứng với Penicillin, bác sĩ có thể sử dụng một liều rất nhỏ và quan sát phản ứng của trẻ. Nếu phương pháp này không thành công, bác sĩ có thể cân nhắc kháng sinh khác
- Trẻ bị mất thính lực có thể được khắc phục bằng Penicillin kết hợp với thuốc Corticosteroid đường uống
- Corticosteroid và Atropin có thể dùng cho trẻ viêm mắt
Lưu ý: Thuốc tây y để lại biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, trong quá trình dùng thuốc, bệnh nhân cần lắng nghe lời khuyên, tư vấn, chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không dùng quá liều lượng hoặc ngưng thuốc khi chưa hết liệu trình.
3. Điều trị giang mai bẩm sinh bằng ngoại khoa
Nếu đang ở Hà Nội, bệnh nhân có thể đến Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng (số 193c1 Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Hà Nội) để thăm khám, điều trị bệnh giang mai.
Tại đây, bác sĩ chỉ định thủ thuật ngoại khoa: Đông – tây y kết hợp vật lý trị liệu (sóng hồng ngoại, sóng ngắn).
Ưu điểm:
- Tiêu diệt tận gốc xoắn khuẩn giang mai
- Thời gian hồi phục nhanh chóng, không để lại sẹo xấu mất thẩm mỹ
- Không ảnh hưởng chức năng sinh sản
- Hạn chế nguy cơ tái phát và biến chứng
- Đặc biệt, thuốc đông y có tác dụng tăng cường sức đề kháng, thanh lọc cơ thể, tiêu viêm, hạn chế tác dụng phụ của thuốc tây y,…
Đối với phụ nữ mang thai nhiễm giang mai, hãy đến phòng khám để lắng nghe tư vấn của bác sĩ trước khi áp dụng phương pháp điều trị.
Phòng tránh bệnh giang mai bẩm sinh như thế nào?
Để phòng tránh bệnh giang mai bẩm sinh, đối với nữ giới cần nhớ một điều quan trọng, nếu đã nhiễm bệnh thì tuyệt đối không mang thai. Trường hợp chị em đang mang thai cần chú ý vấn đề sau:
- Không quan hệ tình dục bừa bãi, không quan hệ với đối tượng có khả năng mắc bệnh xã hội nói chung, giang mai nói riêng
- Hạn chế hoặc không nên có cử chỉ thân mật với bệnh nhân giang mai như ôm, hôn,…
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân như quần áo, khăn mặt, bàn chải đánh răng, cốc chén,… với bệnh nhân
- Vệ sinh thân thể sạch sẽ hàng ngày để ngăn chặn vi khuẩn
Hy vọng qua nội dung trong bài, mọi người đã biết về giang mai bẩm sinh. Từ đó có cái nhìn khách quan về căn bệnh để kịp thời điều trị cũng như phòng ngừa hiệu quả. Nếu còn bất cứ điều gì thắc mắc, vui lòng liên hệ đường dây nóng 0243.9656.999 để được giải đáp miễn phí.